Compliment
Als ik in Rotterdam een school bezoek, ben ik altijd onder de indruk van de vakkundigheid en toewijding waarmee de leerkrachten hun werk doen. Onderwijs geven in Rotterdam is niet altijd makkelijk. Als leerlingen niet lekker in hun vel zitten, heeft dat invloed op hun prestaties en gedrag op school. De meeste ouders voelen zich gelukkig betrokken bij de school van hun kind, maar er zijn ook ouders die onverschillig zijn, of juist het tegenovergestelde: zich opstellen als medebeslisser en de pedagogische keuzes van de school in twijfel trekken.
Een school is ook altijd een weerspiegeling van de omgeving. Als die in een wijk staat met sociaaleconomische problemen, dan zie je die in het klaslokaal terug. Zoals een kind dat zonder ontbijt naar school wordt gestuurd en niets te eten en te drinken bij zich heeft. Of een kind dat het op school goed doet, juist omdat dat de enige plek is waar ze zich veilig en thuis voelt.
Niet voor niets is onderwijs een van de pijlers, zo niet de belangrijkste pijler, van het Nationaal Programma Rotterdam-Zuid. In sommige wijken op Zuid wonen relatief veel kwetsbare groepen mensen met wie het minder goed gaat, vooral omdat ze laag opgeleid zijn en daardoor minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. Dat heeft gevolgen voor het inkomen, de woonsituatie en de gezondheid. De kans dat hun kinderen in dezelfde situatie verzeild raken, is groot.
Met goed onderwijs kun je die vicieuze cirkel doorbreken, en dat gebeurt ook. Het stedelijk gemiddelde op de Centrale eindtoetsscore is gestegen, evenals het aantal Rotterdamse leerlingen met een hoge score. Ook kent de stad geen zwakke scholen meer. Ik beschouw deze resultaten als een groot compliment voor de leerkrachten. Zij laten zien dat ze de deskundigheid, maar ook de alertheid en sociale intelligentie in huis hebben om de leerlingen in hun kracht te zetten.
“21st century skills”
De samenleving verandert voortdurend, en de eisen die aan toekomstige werknemers wordt gesteld, veranderen ook. Behalve vakkennis zijn sociale vaardigheden, creativiteit en een proactieve houding belangrijk als je op een baan solliciteert. Maar dat niet alleen, die skills komen in het dagelijks leven sowieso van pas. Een investering in de onderwijskwaliteit op deze vaardigheden is dus een ongelofelijk waardevolle.
We moeten er, in samenwerking met de onderwijswereld, voor waken dat ook kinderen van laagopgeleide ouders een even grote kans maken om in het hoger onderwijs terecht te komen als kinderen van hoogopgeleide ouders. De Inspectie van het Onderwijs constateerde dat kans voor de laatste groep drie keer zo groot is. Dat is in de eerste plaats niet eerlijk naar de kinderen toe, maar ook ontzettend zonde van de inspanningen die gedaan worden in het basisonderwijs. De route van mogelijke vervolgopleidingen moet voor alle kinderen helder zijn, met zo min mogelijk bureaucratische drempels.
De komende tien jaar
Goed onderwijs heeft de afgelopen jaar zijn vruchten afgeworpen in Rotterdam. Het niveau van de leerlingen is gestaag omhoog gegaan en veel scholen doen ontzettend veel om uit de kinderen te halen wat er in zit. Of dat nu met extra gym-, reken- of taallessen zijn of extra aandacht voor een kind. Maar er zijn ook zorgen. Met het niveau van rekenen en wiskunde gaat het niet zo goed, terwijl bètavakken belangrijk zijn in onze technologie gedreven economie.
Rotterdam heeft aan de ene kant een jonge bevolking, het is de enige stad in Nederland die niet vergrijst. Aan de andere kant is het gemiddelde opleidingsniveau van de jongeren te laag, waardoor het aanbod niet aansluit op de vraag van het bedrijfsleven op de arbeidsmarkt. Veel jongeren profiteren dus niet van de kansen die de aantrekkende economie biedt. De persoonlijke gevolgen van een laag opleidingsniveau heb ik al genoemd. Voor de stad betekent het ook dat achterstandswijken er moeilijker op vooruit gaan. Goed onderwijs is en blijft in ieder opzicht de beste route naar een goede toekomst.
Ahmed Aboutaleb,
Burgemeester van Rotterdam