‘Alleen wist ik het zelf nog niet’, zegt de twintigjarige leraar in opleiding. Maar, zo bevestigt ze nu ze haar pabo bijna heeft afgerond, ‘iedereen’ had gelijk. Kirsten Radder kwam door haar minor over passend onderwijs bij basisschool de Kruidenhoek in Ommoord terecht en geeft er nu twee dagen per week les aan de bovenbouw. Naast haar LIO-stage én het schrijven van haar afstudeerscriptie.
Ze was zestien toen ze klaar was met de havo, een vroege leerling en geen enkele keer blijven zitten. ‘Ik had me helemaal niet georiënteerd op wat ik hierna zou gaan doen. Ik was nog zo jong. Maar veel mensen in mijn omgeving, waaronder mijn moeder en mijn lerares, zeiden dat ik geschikt zou zijn als leerkracht op een basisschool. Ze vonden mij zorgzaam en altijd bereid aan andere kinderen uit te leggen hoe ze iets moesten doen. Ik heb goed kunnen oefenen op mijn twee jongere zusjes en stiefzusjes’, zegt Kirsten lachend. ‘De pabo leek me ook wel leuk, omdat het zo’n brede opleiding is waar je veel verschillende vakken krijgt. Maar voordat ik me opgaf, besloot ik eerst met een leerkracht mee te lopen op een basisschool, als een soort snuffelstage. Dat sprak me zo aan, dat ik me meteen heb ingeschreven voor de pabo op de Hogeschool Rotterdam.’
Minor passend onderwijs
Het was een schot in de roos. De opleiding kostte Kirsten weinig moeite. ‘Ik vond het over het algemeen niet echt lastig, alleen het vak gecijferdheid was soms wel pittig. Maar dat was meer het opfrissen van wat ik vroeger al eens geleerd had.’ Ze zit inmiddels in de laatste fase van de opleiding en loopt stage bij Jenaplanschool Het Vlot in Gouda, waar ze voor een combinatiegroep 1/2 staat. Een minor over passend onderwijs bracht haar na de zomer vorig jaar bij de Kruidenhoek in Ommoord, ook een Jenaplanschool. ‘De Kruidenhoek deed mee aan de pilot Passend Ommoord, waarbij leerkrachten van scholen uit de wijk een soort stage liepen bij De Piloot, een school voor speciaal onderwijs, om te leren hoe ze beter met kinderen met een gedragsstoornis om kunnen gaan. De leerkrachten gaven het geleerde weer door aan hun collega’s. Samen met drie studenten pedagogiek hebben we onderzocht of hier ook daadwerkelijk iets mee werd gedaan in de praktijk. Zo kwam ik op de Kruidenhoek terecht. Daar wordt nu inderdaad gebruikgemaakt van de methodes die De Piloot toepast.’
Tijdens de onderzoeksperiode werd Kirsten gevraagd of ze een uurtje wilden invallen als een leerkracht er even niet was. Dat werd een dag in de week bij ziekte en nu staat ze als onderwijsassistent twee dagen voor een groep 6/7/8 tot aan de zomervakantie. ‘De andere dagen loop ik nog stage in Gouda. En tegelijkertijd moet ik ook mijn afstudeerscriptie over de doorlopende leerlijn van groep 1/2 naar groep 3 schrijven. Mijn specialisatie is eigenlijk de onderbouw, maar ik merk dat ik nu in de praktijk het werken met bovenbouwleerlingen veel interessanter vindt. Het is een hele drukke tijd, maar het werken op de Kruidenhoek is erg leuk. Het is een hele gezellige school, met een fijn team waar iedereen voor elkaar klaarstaat. Als iemand ziek is, is er altijd wel een collega die in wil vallen. Ze zijn hier heel collegiaal en flexibel en doen alles voor de leerlingen.’
Studie versus praktijk
Wat Kirsten wel opvalt, is dat je op de pabo leert hoe je moet lesgeven, maar niet wat er allemaal bij komt kijken. ‘Vooral het organiseren van je werkzaamheden buiten het lesgeven om komt nauwelijks aan bod. Dat moet je echt in de praktijk leren. Hoe moet ik mijn doelen tijdig halen? Hoe zit het precies met de verschillende Cito-toetsen voor mijn leerlingen in groep 6,7 en 8. Welke regels zijn er aan verbonden? En wanneer ga ik naar een intern begeleider om een leerling te bespreken? Op welk moment moet je welke gegevens invullen en hoe plan je de rapportbesprekingen? Dat plannen en organiseren is niet altijd even makkelijk. Het is ook lastig op de pabo te leren omdat het per school, per periode en per directeur verschillend is. Tijdens de opleiding wordt bijvoorbeeld wel aandacht besteed aan het voeren van een oudergesprek, maar ook dat is in de praktijk telkens weer anders. Tijdens je stageperiode leer je dat plannen en organiseren ook niet echt, omdat de leerkracht waar je stage bij loopt dat zelf doet.’ Ze geeft aan dat het voor startende leerkrachten dan ook belangrijk is dat ze in de beginperiode worden begeleid door ervaren collega’s. ‘Er komen tegenwoordig voor leerkrachten zoveel extra taken bij, dat maakt de noodzaak goed te worden ingewerkt alleen maar groter.’
Zuid-Afrika
Na haar afstuderen gaat Kirsten de zomervakantie doorbrengen in Italië, waar ze twee maanden deel uitmaakt van het animatieteam van de camping waar ze al jaren komt. Daarna start ze bij BOOR in de invalpool. Een vaste aanstelling zit er nog even niet in, want het avontuur lonkt. ‘Eind december van dit jaar ga ik een half jaar naar familie in Zuid-Afrika om daar les te geven aan de Summerwood Primary School. Mijn oom, die docent is aan de Nelson Mandela University in Port Elizabeth, is dat nu voor mij aan het regelen. Ik wilde er ook studeren, maar dat gaat helaas niet door omdat het organisatorisch niet mogelijk was.’
Als ze terugkomt, is ze weer beschikbaar voor BOOR. Het liefst zou ze op een Jenaplanschool lesgeven, het soort onderwijs trekt haar erg. ‘In het Jenaplanonderwijs zitten kinderen van verschillende leeftijden in stamgroepen bij elkaar. Daardoor geef je als leerkracht onderwijs aan kinderen van verschillende leeftijden. Door de afwisseling is het lesgeven nooit saai. Je moet de stof steeds afstemmen op de verschillende leeftijdsgroepen en ontwikkelingsfases. Ik zou er in de toekomst graag meer over willen leren. Als ik terugkom uit Zuid-Afrika en hier weer aan het werk zou gaan, ben ik zeker van plan me verder te verdiepen in het Jenaplanonderwijs en het lesgeven aan de bovenbouw. Maar eerst die mooie reis, ik kan nog lang genoeg een volwassen leven leiden met een vaste baan.’