Als een kind in een snoepwinkel. Zo voelen de leerkrachten van Obs De Esch zich als ze op donderdagavond 14 april in Kinderboekenwinkel De Kleine Kapitein een heleboel nieuwe boeken mogen uitzoeken voor de schoolbibliotheek. Begeleid door eigenaar Daniël Albering. Want die weet als geen ander hoe je kinderen écht aan het lezen krijgt.
De grote tafel op de eerste verdieping van Kinderboekenwinkel De Kleine Kapitein in het centrum van Rotterdam, is gevuld met leerkrachten van alle groepen. Aandachtig luisteren ze naar Albering die aan de kop zit. ‘Hoeveel procent van de Nederlanders leest weinig en heeft eigenlijk geen boeken in huis? Is dat dertig, veertig of zestig procent? ’ De Kleine Kapitein krijgt regelmatig scholen op bezoek en steevast begint Albering zijn verhaal met een paar vragen. ‘Zestig procent?’, probeert een van de leerkrachten. Dan dezelfde vraag maar nu over leerkrachten. Dat is toch wel veel minder, daar is het team van overtuigd. ‘Dertig procent’, daar zijn ze het wel over eens. Maar de waarheid is hard. ‘Helaas dames, jullie hebben het mis’, zegt Albering. ‘Ook dat is zestig procent. Leerkrachten zijn net gewone mensen. Vind je het gek dat kinderen zo weinig lezen? Als jullie het zelf al zo weinig doen, hoe moeten jullie al die kinderen dan aan het lezen krijgen?’
Iedere dag een ander boek
Die kwam wel even hard aan. Maar hij heeft wel gelijk. Ook de leerkrachten van Obs De Esch blijken heel gemiddelde Nederlanders te zijn en vooral veel te lezen op vakantie. ‘Euhm, tijdschriften, tellen die ook mee?’, zegt een juf beschaamd. ‘Mails’, zegt haar buurvrouw lachend. Werk aan de winkel dus. Gelukkig valt het tij te keren, zo weet Albering. Vandaag komen de leerkrachten gelukkig ook niet alleen boeken uitzoeken om de schoolbibliotheek weer up to date te krijgen maar krijgen ze ook nog een paar waardevolle tips van de kenner. Bijvoorbeeld dat samen lezen stimuleert. En dat je als leerkracht zelf ook moet gaan lezen, op het moment dat je je klas achter een boek zet. ‘Hoe druk je ook bent en hoeveel nakijkwerk je ook hebt; pak zelf ook een boek en geef het goede voorbeeld’, zegt Albering. Een andere tip is om iedere dag een stuk voor te lezen. Maar dan wel steeds uit een ander boek. Albering: ‘Zo licht je telkens een tipje van de sluier op en maak je leerlingen enthousiast om zelf ook eens dat boek te pakken als ze benieuwd zijn hoe het verder gaat.’ Maar ook: als je de klas boekbesprekingen laat houden, doe als leerkracht dan zelf ook mee. ‘Sterker nog’, gaat Albering verder, ‘jij houdt zelf de eerste boekbespreking. Dan zie je hoe enthousiast ze worden en gaan ze met veel meer inspiratie zelf ook aan de slag.’
Dúrf op te schonen
Nuttige tips die eigenlijk allemaal op hetzelfde neerkomen: je krijgt kinderen pas aan het lezen als je er zelf ook enthousiast over bent. ‘Eigenlijk zoek ik dus een heleboel boekverkopers’, vat Albering samen. En dan zijn er nog wat andere zaken, die ook een rol spelen in het krijgen en houden van leesplezier. ‘Zorg dat je de schoolbibliotheek regelmatig vernieuwt’, zegt Albering. ‘Loop eens met elkaar kritisch alle boeken af en kijk wat nog actueel is en welke boeken echt niet meer kunnen. Dat kan te maken hebben met het feit dat ze écht oud zijn en over onderwerpen gaan die helemaal niet meer spelen. Maar ook omdat ze gewoon kapot en versleten zijn. Boeken met gescheurde bladzijdes en gedeukte kaften, die je al je al bij tien klasgenoten op tafel zag liggen, pak je nu eenmaal niet zo graag uit de kast. Nieuwe, frisse boeken daarentegen wél. Die zijn nu veel aantrekkelijker. Hoe zonde het ook lijkt, dúrf op te schonen en durf boeken weg te doen.’
Stripboeken zijn ook boeken
Vol inspiratie daalt het groepje leerkrachten af naar de winkel. ‘Mogen we nu net als op tv in één minuut zo veel mogelijk pakken als we kunnen tillen?’ Eentje ziet het al helemaal voor zich. ‘Zoiets inderdaad’, zegt Albering. ‘Maar gelukkig hebben jullie wat meer tijd. En ik loop rond om te adviseren. Dus als je een vraag hebt, aarzel niet.’ Binnen no-time zijn ze aan het snuffelen, struinen en lezen in allerlei soorten boeken en boekjes. Elaine van Oeveren (leerkracht van groep 5 en 6) heeft een enorm boek vast in de vorm van een kasteel. ‘Is dit mijn kasteel? ’heet het. ‘Het ziet er superleuk uit en binnenin staat verhalen over allemaal verschillende soorten kastelen, met van die uitgebreide zoekplaatjes. Dit boek gaat zeker mee naar school’, zegt ze enthousiast. ‘Onze leerlingen zijn niet allemaal van die lezeres helaas. Ze gaan liever trefballen. Strips over voetballen vinden ze wel weer leuk. Of een boek over scheten. En als ik een stapel Tina’s neerleg, is die ook zo weg. Dus dat werkt dan toch wel. En dat mag gelukkig ook, hoorden we net van Daniël. Stripboeken zijn ook boeken en als je een ‘graphic novel’ leest, dan ben je net zo goed aan het lezen.’
Veel leuker en moderner
‘Superleuk dat we vanavond zelf al die boeken mogen uitzoeken’, vindt ook Ariana Da Costa Gomez, onderwijsondersteuner van groep 3 en 4. ‘Het is ook gewoon heel erg nodig. Wij hebben weliswaar heel veel boeken op school maar ze zijn niet zo actueel. Daardoor lezen kinderen toch minder. En ik snap dat eigenlijk wel. Kijk hier nou, zo’n mooi nieuw boek over Lego City of Ninja Go. Die zijn toch veel leuker en moderner.’ Aan het eind van de sessie zijn stapeltjes boeken achter in de winkel behoorlijk hoog. Een heleboel ‘Harry Potter’, ‘Dagboek van een Muts’ en ‘Leven van een Loser’. Maar ook en ‘Toen mijn broer een robot werd’ en ‘De Zweetvoetenman’ waar Albering boven over vertelde - over goede boekverkopers gesproken.