Kritische vrienden van BOOR hebben een onderwijshart en ondersteunen BOOR vanuit hun specifieke deskundigheid. Regelmatig laten zij zich zien op de werkvloer of valt hun naam. Op vrijwillige basis adviseren zij de organisatie en houden een spiegel voor. In deze aflevering introduceren wij Erica Griffioen, die als vrijwillige tutor elke week op obs De Schalm aan de slag is.
Bewust koos Erica Griffioen voor een zwarte school om haar maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven en haar kennis over taalverwerving in te zetten. Vanwege de inspirerende directeur werd het De Schalm. 'Daar waar het hardste nodig is, ben ik het liefst. Er zitten heel veel kinderen waarvan je weet dat daar niet alles uitkomt van wat er in potentie in zit. Dat heeft te maken met het milieu waarin ze opgroeien en waar ze niet uitkomen. Dat is mijn grootste motivatie. We kennen allemaal wel de verhalen dat allochtone jongens automatisch een vmbo-advies krijgen, terwijl ze veel meer kunnen.'
Buiten de klas
Griffioen kent Rotterdam door en door, heeft er haar hele werkzame leven gewerkt. Momenteel dus als tutor op De Schalm, waar ze niet de enige is. Er zijn zo’n zeven vrijwillige tutoren actief, waaronder ook studenten van de pabo. Inmiddels is de echtgenoot van Griffioen, gepensioneerd socioloog, ook tutor. Tutoring is een manier om talentontwikkeling van leerlingen te stimuleren. In kleine groepjes of individueel worden leerlingen buiten de klas begeleid. Naast De Schalm zijn er op nog zes basisscholen van BOOR tutoren actief. Scholen zetten hen in voor diverse doeleinden. De ene school kiest voor het stimuleren van de brede ontwikkeling van kinderen met een specifieke focus op rekenen. Een andere school oefent vooral de leerstrategieën uit de Toolbox of wil het begrijpend lezen verbeteren.
Stop-motion film
Op De Schalm staat uitbreiding van de woordenschat centraal. Griffioen: 'Dat lukt het beste als kinderen plezier hebben en met alle zintuigen bezig gaan. De lol om samen met elkaar wat te doen is heel belangrijk. Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld stop-motion filmpjes gemaakt. Met lego bouwden ze iets en fotografeerden dat. Terwijl ze de techniek van een filmpje maken leren, zijn ze ondertussen voortdurend bezig met taal. Je sluit steeds aan bij de belangstelling van de kinderen en steekt dan een niveau hoger in dan wat ze kunnen.'
Het gaat vooral om met kinderen in gesprek gaan, verbetering van de leerhouding van de leerlingen volgt dan vanzelf, aldus Griffioen. 'In kinderen geïnteresseerd zijn. Aanhaken bij de actualiteit, dat is wat we voortdurend doen en daarmee geef je ze ook al zoveel mee aan algemene ontwikkeling. Soms ga ik met ze tekenen, dat praat ook heel lekker.'
‘Taken rouleren om vastroesten te voorkomen’
Exclusieve aandacht
Vooral van belang is het stimuleren van hun gevoel van eigenwaarde, stelt Erica. Zich hechten, gezien worden, zich veilig voelen. 'Voor veel kinderen in deze wijk is dat toch wel een probleem Kinderen hebben een half uur de exclusieve aandacht van jou. Dan merk je dat ze heel graag vertellen en dat het belangrijk is dat er iemand naar ze luistert. Nogal wat kinderen hebben bijna geen woorden om te vertellen. Dat merk je pas als je ze echt aan het woord laat. Kinderen stellen geen vragen als ze iets niet begrijpen, dat is een te grote stap. Ze gaan pas vragen stellen als ze het begrijpen.'
Werelden overbruggen
Het enthousiasme van de tutoren heeft ook een positief effect op de motivatie van het schoolteam en stimuleert de professionalisering van de leerkrachten, aldus de scholen. Dat verbaast Griffioen niets. 'De school is erg enthousiast. Jullie geven de leerlingen quality time. Laatst vertelde een docent: de leerlingen beginnen te stralen als jullie binnenkomen. Dat is ontzettend leuk om te horen.' Griffioen zou het goed vinden als docenten weer op huisbezoek gaan. Daarmee overbrug je werelden, zegt ze. 'Ga achter de voordeur kijken en zorg dat je ouders spreekt.'
‘Buiten de deur kijken, geeft energie’
Andere kijk werkt verfrissend
Griffioen is groot voorstander van veranderende werkplekken: docenten regelmatig van school laten wisselen om nieuwe ervaringen op te doen. Daarmee sluit ze aan bij de laatste inzichten over mobiliteit als manier om onderwijspersoneel gezond en gemotiveerd te houden. Een andere kijk op de dingen werkt verfrissend, zegt ze. 'Mensen roesten al gauw vast en dan is er geen beweging meer in te krijgen. In een beroepsgroep waarin je steeds met de nieuwste inzichten moet werken is dat problematisch. Ik heb in mijn werk gezien wat er gebeurt als mensen vastzitten in hun rol. Dan is er geen nieuwsgierigheid meer. Mensen doen iets omdat ze het altijd al zo doen. Binnen BOOR zijn de mogelijkheden talrijk om mensen te laten rouleren. Je kunt aan allerlei variaties denken: een dag in de week op een andere school werken, een periode, om beurten. Natuurlijk vinden sommigen het bedreigend, maar als het eenmaal een gewoonte is valt ook die bedreiging weg. Buiten de deur kijken, geeft energie. In een nieuw team bloei je op. Stellingen waarop je je terugtrok ga je verlaten en dat leidt ertoe dat het onderwijs beter wordt.'